‘Gedragsverandering essentieel bij voorkomen bedrijfsongevallen’
Ehsan Kermani buigt over 25 jaar ervaring als arbeidsinspecteur bij de Inspectie SZW. Hij schreef het boek ‘50 arbeidsongevallen – oorzaken en lessen’. In dit interview deelt Kermani zijn tips uit de praktijk, zodat zijn kennis over veilig werken voor nog meer bedrijven toegankelijk wordt.
“Meer regels zijn niet de oplossing, daar geloof ik niet in”, vertelt Kermani. “Te veel regels werken belemmerend. Beter is het om in te zetten op gedragsverandering.” Kermani tipt daarbij innovatieve oplossingen op dit vlak. “Tegenwoordig kan je veel dingen online doen. Die nieuwe middelen zorgen ervoor dat gedragsverandering nog makkelijker valt te realiseren.”
Inzetten op gedragsverandering in plaats van meer regels; precies dat is het uitgangspunt van Tagpoint Training. Door medewerkers online met trainingen aan de slag te laten gaan, leren ze risico’s herkennen en gaan ze veiliger werken. Deze gedeelde blik op veiligheid was de aanleiding voor dit interview.
Structuur nodig voor veiligheid
Kermani hoeft niet lang na te denken, als we hem vragen wat de voornaamste oorzaak van bedrijfsongevallen is. “Het gebrek aan structuur is nijpend. Grote bedrijven en bedrijven met meer structuur hebben meer aandacht voor veilig werken. Kleinere bedrijven besteden gek genoeg minder tijd aan veiligheid. Ook zie je veel ongevallen bij bedrijven waar veel zzp’ers werken; men vergeet soms dat ze ook de veiligheid van zelfstandigen moeten waarborgen.”
Soms schrikt Kermani van de werkomstandigheden. “Bij het merendeel van de bedrijven is het goed geregeld en zijn de werkgevers welwillend. Maar soms ben ik verbaasd door het gebrek aan structuur. Dan loopt alles en iedereen door elkaar heen, zijn er overvolle werktafels, kabels en leidingen en materialen die overal liggen of een werkgever die zegt: als mijn werkgevers veilig willen werken, moeten ze dat zelf weten. Dat kan echt niet”
Risicoherkenning en gedragsverandering
De belangrijkste middelen om het aantal ongevallen omlaag te brengen, is volgens Kermani bewustwording, voorlichting en onderricht. “Essentieel is om werknemers niet alleen te trainen, maar er ook voor te zorgen dat de informatie is geland bij de betreffende personen. Werkgevers en leidinggevenden moeten dan ook controleren of de informatie begrepen is. Anders loop je het risico dat de informatie verslapt. Het goede voorbeeld geven is daarbij ook urgent.”
“Bedrijven hebben een Arbo-coördinator, die losstaat van de directie en de bevoegdheid zou moeten hebben om bepaalde handelingen stil te leggen op de werkvloer. Iemand die een zaagmachine bijvoorbeeld op een onveilige manier gebruikt, of geen gehoorbescherming draagt, moet je daar ter plekke op kunnen wijzen. Ook is het handig om een beloning-/sanctiebeleid te hanteren. Het moet geen schrikbewind zijn, maar dit is ook een goed middel voor bewustwording.”
In het verlengde van bewustwording liggen gedragsverandering en risicoherkenning. “In de 25 jaar dat ik bij de arbeidsinspectie werkte, heb ik deze twee thema’s geagendeerd. Dat betekent: loop je tegen problemen aan, dan vraag je anderen om hulp. Gedragsverandering is daarbij een beproefd recept en hoeft niet ingewikkeld te zijn. Spreek mensen aan op iets wat niet goed gaat.
Ongeval ondanks maatregelen
In het boek 50 arbeidsongevallen zijn voorbeelden te vinden van bedrijven die niet de juiste maatregelen hebben genomen. Maar soms valt een bedrijf niets te verwijten. Kermani herinnert zich een man die een vinger kwijtraakte toen hij afgeleid raakte tijdens zijn werkzaamheden. “Dat bedrijf kreeg geen boete. Het bleek dat ze daar alles perfect hadden geregeld. De machine werkte uitstekend en de man was prima geschoold. Ook had de organisatie alle risico’s in kaart gebracht en die met behulp van kleuren aangegeven. De Inspectie heeft de werkgever zelfs geïnterviewd, als voorbeeld van een bedrijf waar ze veiligheid wél serieus namen.”
Deze anekdote doet denken aan de ervaring van Egbert Vennik bij afvalbedrijf Van Gansewinkel. Hij maakte er twee dodelijke bedrijfsongelukken mee. “De Inspectie IZW concludeerde na onderzoek dat Van Gansewinkel geen blaam trof. Mijn eerste reactie als eindverantwoordelijke was: ’godzijdank hebben we niks fout gedaan’. Maar al snel daarna realiseerde ik me dat als wij aan alle veiligheidsrichtlijnen hebben voldaan, het morgen dus weer kan gebeuren.”
Conclusie
Omdat het volgen van richtlijn of het navolgen van regels niet kan voorkomen dat er ongevallen voorkomen, is gedragsverandering van professionals zo belangrijk. Tagpoint Training zorgt door middel van e-learning en serious gaming voor veiliger gedrag op de werkvloer. De modules zijn ontwikkeld in samenwerking met experts en zorgen aantoonbaar voor gedragsverandering.
De trainingen van Tagpoint zorgen ervoor dat het mogelijk is om informatie over te dragen aan werknemers en blijvend te controleren of de informatie geland is. Zo wil Tagpoint het aantal bedrijfsongevallen in Nederland naar nul brengen.
Ehsan Kermani buigt over 25 jaar ervaring als arbeidsinspecteur bij de Inspectie SZW. Hij schreef het boek ‘50 arbeidsongevallen – oorzaken en lessen’. In dit interview deelt Kermani zijn tips uit de praktijk, zodat zijn kennis over veilig werken voor nog meer bedrijven toegankelijk wordt.
In het boek 50 arbeidsongevallen zijn voorbeelden te vinden van bedrijven die niet de juiste maatregelen hebben genomen. Maar soms valt een bedrijf niets te verwijten. Kermani herinnert zich een man die een vinger kwijtraakte toen hij afgeleid raakte tijdens zijn werkzaamheden. “Dat bedrijf kreeg geen boete. Het bleek dat ze daar alles perfect hadden geregeld. De machine werkte uitstekend en de man was prima geschoold. Ook had de organisatie alle risico’s in kaart gebracht en die met behulp van kleuren aangegeven. De Inspectie heeft de werkgever zelfs geïnterviewd, als voorbeeld van een bedrijf waar ze veiligheid wél serieus namen.”