06 jun ‘Routines staan veilig werken in de weg’
Maarten Molenaar is expert op het gebied van gamification bij Frisse Blikken en een veelgevraagd spreker in zijn vakgebied. Zo organiseert hij op 2 juli samen met NRC Live een Workshop Gamification. In dit interview vertelt hij op welke manier gamification impact heeft en waarom het bij uitstek een middel is om gedrag te veranderen. “Spelelementen helpen om routines te doorbreken en gedrag te beïnvloeden.”
Gamification-expert Molenaar: ‘Routines staan veilig werken in de weg.’
Frisse blik op games
Toen Molenaar studeerde op de Universiteit Utrecht, werd gamification steeds meer gezien als een serieuze optie om gedrag te veranderen. Nadat hij tijdens zijn studie onderzoek deed naar games en tijdens een traineeship bij de Rabobank steeds meer met gamification werkte, wist hij het zeker: games kunnen een verschil maken in het bedrijfsleven. Inmiddels geeft hij bij Frisse Blikken leiding aan een team dat gamification gebruikt om uitdagingen van organisaties op te lossen.
“Frisse Blikken is een groep jonge ondernemers, dat opdrachtgevers helpt om verandering te versnellen. We gebruiken gamification voor verandertrajecten en gedragsverandering. Bij brand activation, talent acquisition en talentontwikkeling maakt het ook vaak een verschil.”
Gedragsverandering door middel van gamification
Games kunnen mensen motiveren om hun gedrag te veranderen. “Je hoeft niet altijd een hele game te ontwikkelen, soms is het toevoegen van een spelelement aan de realiteit al voldoende. Zo laat je mensen spelenderwijs een andere mogelijkheid ontdekken en hierop sturen. Een spel is leuk en motiveert mensen daarin. Je haakt aan op een uitdaging, wat het makkelijker maakt om gedrag te veranderen.”
Volgens Molenaar kan je mensen veilig laten werken of beter laten communiceren, door eerst te ontdekken wat iemand drijft. “We hebben deze methode onlangs toegepast bij monteurs. Door in te spelen op hun behoeften, viel hun gedrag nog sneller te veranderen. Ze vonden het technisch component van hun werk het meest interessant. Door de technische uitdagingen te combineren met de bedrijfs-KPI’s, werden de doelstellingen aantrekkelijker gepresenteerd. De monteurs werden daarnaast op een spelende manier in contact gebracht met de doelstellingen. Zo werd de KPI ook echt opgepakt door het team.”
Routines leiden tot ander gedrag
Grofweg moet iemand 30 tot 60 dagen een bepaald gedrag vertonen, voor het gedrag inslijt en een gewoonte wordt. “Dat is volgens onderzoek de beste manier om gedrag te veranderen. Spelelementen helpen om iets sneller een routine te maken. Dat kan op verschillende manieren: door quizzen, punten te verdienen of door een competitie te creëren. Zo kan bepaald gedrag relevant worden voor jouw doelgroep.”
Volgens de gamification-expert willen veel professionals op de vloer juist veilig werken. “Er zijn echter bepaalde routines die hen daarbij in de weg zitten. Het knelpunt is gedrag dat is aangeleerd. Als je eenmalig iets wil communiceren – bijvoorbeeld een nieuwe strategie – dan kan je daar prima een keer een activiteit, verhaal of video voor organiseren. Als je gedrag echt wilt veranderen, dan is gamification een serieuze optie. Zo doorbreek je een routine.”
Gamification in de bouw
De uitvoerende doelgroep in de bouw is een groep die bewust wordt door actie, stelt Molenaar. “Het zijn geen schrijvers of lezers. Daarom is een serious game daarin een goede optie. Het mes snijdt daarbij aan twee kanten. We willen allemaal compliant zijn en laten zien dat we regels naleven. Dankzij e-learning kan je inzichtelijk maken of mensen gedaan hebben wat ze moeten doen op het gebied van veiligheidsopleidingen. Informatie blijft daarnaast beter hangen als men er spelend mee aan de gang gaat.”
Daarnaast is het volgens Molenaar nodig om te zorgen dat werknemers meer de gelegenheid krijgen om veilig gedrag te vertonen. “Zorg ervoor dat mensen niet veel meer werk moeten doen dan is afgesproken. Zorg ervoor dat ze niet teveel onder druk komen te staan. De oplossing daarvoor is: zorgen dat alles integraal wordt bekeken en het totale plaatje klopt. Gamification is een werkwijze om mensen veilig gedrag te laten vertonen, maar veilig gedrag is ook afhankelijk van de context. Houd dat dus ook in oogschouw. Meer werk met minder collega’s doen, in economisch goede tijden, werkt risico’s in de hand.”
Conclusie
Gamification is een beproefd recept voor gedragsverandering. Als ook aan andere voorwaarden voor een veilige werkomgeving wordt voldaan, dan is het voor collega’s makkelijker om veilig gedrag te vertonen.
Ben jij benieuwd hoe gamification jouw collega’s veiliger kan laten werken?